สงครามกรุงทรอย

สงครามกรุงทรอย : ต้นตอแห่งมหากาพย์อิเลียด

ตำนานกรีกโบราณ ได้มีการบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์
โลกตะวันตกว่า กรุงทรอย (Troy) ตั้งอยู่บริเวณจุด
ยุทธศาสตร์ที่ดีที่สุดของช่องแคบเฮลเลสพอนด์ (Hellenpond)
หรือช่องแคบดาร์ดาแนลล์ในปัจจุบัน เพราะสามารถ
ควบคุมเส้นทางติดต่อระหว่างเอเชียกับยุโรปได้ ทั้งทางบก
และทางน้ำ ซึ่งแต่เดิมนักปราชญ์ต่างก็เชื่อกันว่ากรุงทรอย
เป็นตำนานที่ปรากฎเฉพาะในหนังสือมหากาพย์เรื่อง อิเลียด
(Iliad) ของมหากวีโฮเมอร์ (Homer) เท่านั้น แต่ภาย
หลังเมืองทรอยถูกค้นพบโดยนักโบราณคดี ใน ปี ค.ศ. 1930


สงครามทรอยอันลือลั่นและม้าไม้เมืองทรอยจึงถูกปลุกขึ้นมาสร้างเป็นภาพยนตร์ครั้งแล้วครั้งเล่า และมหากาพย์เรื่องอิเลยดก็ยังคงเป็นประวัติศาสตร์กึ่งเทพนิยายที่คงความอมตะมาจนถึงทุกวันนี้


สงครามทรอยในเรื่องอิเลียด กล่าวถึงสงครามระหว่างชนเผ่าเอเคียน (ชาวกรีก) กับพวกโทรจัน (ฝ่ายกรุงทรอย) ซึ่ง โฮเมอร์ เขียนขึ้นหลังจากที่กรุงทรอยล่มสลายไปแล้ว 300-400 ปี ดังนั้นจึงไม่เป็นที่แน่ชัดว่าโฮเมอร์แต่งเรื่องอิเลียดขึ้นจากตำนานที่ผู้คนเล่าสืบทอดกันมา หรือแต่งขึ้นมาจากจินตนาการของเขาเอง แต่ถึงกระนั้นเรื่องราวแห่งสงครามทรอยก็ยังได้รับการกล่าวขานถึงไม่รู้จบ


ชนวนของสงครามเกิดจากการที่เจ้าชายปารีส ซึ่งเป็นน้องชายของ เจ้าชายเฮกเตอร์ แห่งทรอย ไปลักพาตัวเฮเลน ชายาของพระเจ้าเมเนลาอุส กษัตริย์แห่งนครรัฐสปาร์ตาไปจากวัง ซึ่งถือเป็นการหยามเกียรติทั้งกษัตริย์เมเนลาอุสและอกาเมมนอน ผู้เป็นน้องชายและเป็นกษัตริย์ผู้ทรงอำนาจของไมซีเนีย ดังนั้นอกาเมมนอนจึงรวบรวมชนทุกเผ่าพันธุ์ของชาติกรีกแล้วได้กรีฑาทัพเพื่อไปแย่งตัวเฮเลนกลับคืนมาจากทรอย


ขณะเดียวกัน อกาเมมนอนนั้นมีเหตุผลอีกประการหนึ่งคือ ต้องการยึดทะเลอีเจียนมาเป็นของตน เพื่อขยายอำนานจอาณาจักรไมซีเนียให้ยิ่งใหญ่ แต่เขาก็รู้ว่าการบุกทรอยนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะเมืองทรอยมีกำแพงที่แข็งแกร่งและมีเจ้าชายเฮกเตอร์ซึ่งเป็นนักรบที่เกรียงไกร ยากที่จะปราบลงได้ง่าย


อกาเมมนอนจึงต้องจำใจเรียกตัวนักรบผู้เก่งกล้าอย่าง อคิลลิส มาร่วมต่อสู้ด้วย เพราะใครๆต่างก็รู้ว่า อคิลลิสนั้นได้รับพลังอมตะจากเทพธิดาเททิส ผู้เป็นมารดาของเขา และตัวอคิลลิสเองต้องการสร้างชื่อเสียงให้ประวัติศาสตร์จารึกชื่อเขาไว้ตลอดกาล จึงยอมเข้าร่วมทัพกรีกอันเกรียงไกร


หลังจากที่เจ้าชายเฮกเตอร์และเจ้าชายปารีสกลับถึงเมืองทรอยแล้ว ข่าวการกรีฑ่ทัพของชาวกรีกก็แพร่สะพัดมาถึงพระกรรณของกษัตริย์ ไปรอัม แห่งทรอยผู้เป็นพระราชบิดา ทั้งสามตัดสินใจเข้าสู่สงครามแทนที่จะส่งตัวเฮเลนคืน


ไม่นานนัก กองทัพเรือนับพันของชาวกรีกก็เข้าเทียบที่ชายฝั่งโทรจัน ภายใต้การนำของอคิลลิส และยึดชายหาดได้อย่างรวดเร็ว การสู้รบอย่างดุเดือดได้เริ่มขึ้น แผ่นดินทรอยนองไปด้วยเลือดของชาวกรีกและชาวโทรจัน แต่อคิลลิสก็ยังไม่สามารถยึดครองเมืองทรอยได้


สงครามทรอยนานยืดเยื้อถึง 10 ปี และสิ้นสุดลงด้วยชัยชนะของชาวกรีก โดยชาวกรีกใช้กลอุบายนำเอาไม้มาร้างเป็นม้าขนาดใหญ่ข้างในกลวง เพื่อซ่อนทหารกรีกไว้ข้างใน แล้วมอบเป็นของขวัญแก่ทรอย ด้วยวิธีนี้ทำให้ทหารกรีกสามารถเข้าไปเปิดประตูเมืองทรอย ในขณะที่ชาวทรอยกำลังหลับใหล และทหารกรีกจำนานมากก็บุกเข้าเมืองทรอยได้เป็นผลสำเร็จ


หลังจากนั้นกรุงทรอยก็ถูกทหารกรีกเผาทำลายเมืองจนวอดวาย เวลาผ่านไปประมาณ 3000 ปี กรุงทรอยที่ผ่านศึกสงครามมานับครั้งไม่ถ้วนเหลือเพียงซากที่ทับถมซ้อนกันถึง 9 ชั้น ก็มีการค้นพบโดยนักโบราณคดี ชาวเยอรมันชื่อ เฮนริค ชไลแมนน์ (Heinrich Schiliemann) ในปี ค.ศ. 1870 ผลจากข้อสันนิษฐานสามารถสรุปได้ว่า กรุงทรอยนั้นเป็นเมืองโบราณติดชายฝั่งทะเลอิเจียนตอนบน ทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศตุรกีซึ่งเป็นที่ตั้งของจุดยุทธศาสตร์สำคัญ อันประกอบด้วย ช่องแคบดาร์ดาแนลล์ (Dardanelles) และคาบสมุทรกัลลิโปลี (Gallipoli)


ปัจจุบันกรุงทรอยอยู่ในเมือง ชานักคาเล (Canakkale) ประเทศสาธารณรัฐตุรกี ซึ่งเป็นเมืองศูนย์กลางการท่องเที่ยวแห่งหนึ่ง บริเวณกรุงทรอย มีการจัดห้องแสดงแบบจำลองกรุงทรอย และเรื่องราวการค้นพบโดยนักโบราณคดี พร้อมทั้งภาพแผนผังเมืองทรอยที่ถูกสร้างซ้อนทับกันถึง 9 ชั้น มีซากเมืองเก่า กำแพง ประตู และม้าไม้จำลองแห่งทรอย ซึ่งเปรียบเสมือนสัญลักษณ์อันชาญฉลาดด้านกลศึกของนักรบโบราณ